Xem nhanh
Kinh nguyệt không đều là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến khả năng nhận biết thai kỳ của nhiều phụ nữ. Chu kỳ thay đổi thất thường khiến việc theo dõi ngày rụng trứng và dự đoán thời điểm thụ thai trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, vẫn có những dấu hiệu mang thai sớm mà bạn có thể nhận biết, ngay cả khi chu kỳ kinh nguyệt không đều. Tìm hiểu ngay qua bài viết này cùng Bluecare nhé!
Chu kỳ kinh nguyệt là gì?
Chu kỳ kinh nguyệt là tập hợp những thay đổi sinh lý lặp đi lặp lại ở cơ quan sinh dục nữ dưới sự điều khiển của hệ thống nội tiết tố, nhằm chuẩn bị cho khả năng thụ thai. Chu kỳ này bắt đầu từ ngày đầu tiên ra máu kinh và kết thúc vào ngày trước khi có kinh nguyệt lần tiếp theo.
Một chu kỳ kinh nguyệt điển hình thường kéo dài 28 ngày, nhưng có thể dao động từ 21 đến 35 ngày ở mỗi người. Chu kỳ được chia thành 4 giai đoạn:
- Giai đoạn nang trứng (Ngày 1 – 14): Nang trứng phát triển và trưởng thành, đồng thời tiết ra estrogen. Estrogen kích thích niêm mạc tử cung phát triển để chuẩn bị cho việc tiếp nhận trứng đã thụ tinh.
- Giai đoạn rụng trứng (Ngày 14): Trứng chín được phóng thích khỏi buồng trứng. Đây là thời điểm quan trọng nhất để thụ thai.
- Giai đoạn hoàng thể (Ngày 15 – 28): Sau khi rụng trứng, nang trứng biến thành thể vàng và tiết ra progesterone. Progesterone giúp duy trì niêm mạc tử cung để nuôi dưỡng thai nhi nếu có thụ thai. Nếu không có thụ thai, thể vàng sẽ thoái hóa, nồng độ progesterone giảm xuống, dẫn đến bong tróc niêm mạc tử cung và xuất hiện kinh nguyệt.
Chu kỳ kinh nguyệt không đều: Biểu hiện và nguyên nhân
Chu kỳ kinh nguyệt không đều là một tình trạng khá phổ biến. Theo thống kê, có khoảng 20% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản gặp phải vấn đề này.
Thế nào là chu kỳ không đều?
Chu kỳ kinh nguyệt được coi là “đều đặn” khi kéo dài từ 28 đến 32 ngày. Từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cho đến ngày đầu tiên của chu kỳ tiếp theo. Số ngày bị hành kinh kéo dài 3 đến 7 ngày, với lượng máu kinh trung bình khoảng 50-80ml. Tuy nhiên, chu kỳ kinh nguyệt của mỗi người phụ nữ là khác nhau. Một số người có thể có chu kỳ ngắn hơn hoặc dài hơn một chút, lượng máu kinh nhiều hơn hoặc ít hơn, mà vẫn hoàn toàn bình thường.
Với chu kỳ kinh nguyệt không đều, tình trạng chu kỳ kinh nguyệt thay đổi so với chu kỳ bình thường. Dưới đây là một số biểu hiện của chu kỳ không đều:
- Khoảng cách giữa các kỳ kinh nguyệt ngắn hơn 21 ngày hoặc dài hơn 35 ngày.
- Số ngày hành kinh ít hơn 3 ngày hoặc nhiều hơn 7 ngày.
- Lượng máu kinh ra quá ít (oligomenorrhea) hoặc quá nhiều (menorrhagia).
- Máu kinh có màu sắc bất thường. Ví dụ như nâu đen hoặc đỏ sẫm, bị vón cục và xuất hiện nhiều cục máu đông
- Có dấu hiệu ra máu bất thường giữa các kỳ kinh.
Theo các chuyên gia, chu kỳ kinh nguyệt đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe sinh sản của nữ giới. Khi chu kỳ kinh nguyệt không đều, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản.
Nguyên nhân chu kỳ kinh nguyệt không đều
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt không đều, bao gồm:
1. Rối loạn nội tiết tố
Estrogen và progesterone là hai hormone quan trọng chi phối chu kỳ kinh nguyệt. Mất cân bằng hai hormone này có thể do nhiều yếu tố như dậy thì, tiền mãn kinh, sau sinh, hoặc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
Bên cạnh đó, suy giảm chức năng tuyến giáp cũng là một nguyên nhân làm ảnh hưởng chu kỳ kinh. Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa hormone, bao gồm cả hormone sinh sản. Khi tuyến giáp hoạt động kém hiệu quả (suy giáp) hoặc hoạt động quá mức (cường giáp), có thể dẫn đến rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
2. Bệnh lý phụ khoa
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): Gây ra tình trạng rụng trứng không đều hoặc không rụng trứng, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hoặc rong kinh.
U xơ tử cung: U xơ tử cung có thể gây ra rong kinh, rong huyết, hoặc chu kỳ kinh nguyệt ngắn hơn bình thường.
Lạc nội mạc tử cung: Lạc nội mạc tử cung có thể gây ra đau bụng kinh dữ dội, rong kinh, và chu kỳ kinh nguyệt không đều.
Viêm nhiễm phụ khoa: Viêm nhiễm âm đạo, cổ tử cung, hoặc vòi trứng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
3. Yếu tố lối sống
Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết tố và gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt. Hay chế độ ăn uống thiếu cân bằng, thiếu chất dinh dưỡng hoặc thiếu sắt cũng là nguyên nhân phổ biến.
Ngoài ra, việc tập luyện thể thao quá sức có thể ảnh hưởng đến hormone sinh sản và gây rối loạn chu kỳ kinh nữ giới. Các chị em cũng nên lưu ý khi sử dụng một số loại thuốc như thuốc tránh thai, thuốc chống trầm cảm, hoặc thuốc chống đông máu,… Những loại thuốc này có tác dụng phụ làm ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
4. Mang thai và cho con bú
Khi mang thai, phụ nữ sẽ không rụng trứng nữa. Điều này giúp ngăn ngừa việc thụ tinh thêm và đảm bảo thai nhi đang phát triển có đủ dinh dưỡng. Vì vậy phụ nữ không có kinh nguyệt trong thời gian mang thai. Đây là một hiện tượng bình thường và không có gì đáng lo ngại.
Đồng thời trong thời gian cho con bú, chu kỳ kinh của mẹ cũng sẽ bị gián đoạn hoặc mất kinh. Bởi lúc này, cơ thể mẹ đang sản xuất hormone prolactin để kích thích sản xuất sữa mẹ. Prolactin cũng có tác dụng ức chế rụng trứng, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh.
5. Nguyên nhân khác
- Di truyền
- Béo phì
- Hút thuốc lá
- Uống nhiều rượu bia
- Thay đổi môi trường sống
Nếu bạn đang gặp tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều. Hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Kinh nguyệt không đều có thai được không?
Kinh nguyệt không đều có thể ảnh hưởng tới quá trình thụ thai. Tuy nhiên, điều này còn tùy thuộc vào từng nguyên nhân dẫn đến kinh nguyệt không đều.
Việc chu kỳ kinh không đều khiến các chị em lo lắng và không ít thắc mắc rằng “Kinh nguyệt không đều có thai được không”. Hiện tượng kinh nguyệt không chính là trứng rụng không đều, hay không đúng chu kỳ. Tuy nhiên, vẫn có sự rụng trứng (phóng noãn) cho nên sự thụ thai vẫn sẽ xảy ra. Nhưng nếu thường xuyên xảy ra hiện tượng kinh nguyệt không đều thì việc thụ thai có thể gặp khó khăn, nguy hiểm hơn là dẫn tới vô sinh nữ.
9 dấu hiệu mang thai khi kinh nguyệt không đều
Kinh nguyệt không đều có thể khiến việc nhận biết các dấu hiệu mang thai trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, vẫn có những dấu hiệu giúp bạn nhận biết sau đây:
1. Trễ kinh
Nếu chu kỳ kinh nguyệt của bạn đột ngột bị trễ khá lâu so với chu kỳ bình thường. Bạn nên thử thai xem liệu mình có mang thai hay không. Trễ kinh là dấu hiệu mang thai sớm phổ biến nhất. Khi mang thai, cơ thể phụ nữ sẽ sản xuất ra hormone hCG (human chorionic gonadotropin) giúp duy trì thai kỳ. HCG làm cho lớp niêm mạc tử cung dày lên và không bong ra như bình thường, dẫn đến hiện tượng trễ kinh.
2. Ra máu báo thai
Ra máu báo thai là hiện tượng chảy máu âm đạo nhẹ xảy ra khi phôi thai làm tổ trong niêm mạc tử cung. Đây là một trong những dấu hiệu mang thai sớm, thường xuất hiện từ 6 đến 12 ngày sau khi thụ tinh. Tuy nhiên, không phải tất cả phụ nữ mang thai đều có ra máu báo thai.
Nguyên nhân ra máu là do khi phôi thai làm tổ trong niêm mạc tử cung, nó có thể làm bong tróc một phần nhỏ niêm mạc, dẫn đến ra máu âm đạo. Lượng máu ra thường ít, chỉ vài giọt hoặc vài đốm nhỏ, và có màu đỏ tươi, hồng nhạt hoặc nâu. Ra máu báo thai thường không kèm theo đau bụng hoặc các triệu chứng khác.
Dấu hiệu:
- Lượng máu: Ra ít máu, chỉ vài giọt hoặc vài đốm nhỏ.
- Màu máu: Màu đỏ tươi, hồng nhạt hoặc nâu.
- Thời gian: Kéo dài từ vài giờ đến 2 ngày.
- Cảm giác: Không có hoặc ít đau bụng.
3. Mệt mỏi và buồn ngủ
Nguyên nhân do sự thay đổi nội tiết tố trong quá trình mang thai. Nồng độ progesterone tăng cao trong thai kỳ dễ khiến cơ thể bạn cảm thấy mỏi mệt và buồn ngủ hơn. Đồng thời lúc này, cơ thể bạn sẽ tăng nhu cầu về năng lượng nhiều hơn để nuôi dưỡng thai nhi đang phát triển. Nếu ăn uống không đầy đủ rất dễ dẫn đến cảm giác khó chịu, lờ đờ.
Mức độ mệt mỏi và buồn ngủ có thể khác nhau ở mỗi người. Một số phụ nữ chỉ cảm thấy mệt mỏi nhẹ, trong khi những người khác có thể cảm thấy kiệt sức. Mệt mỏi và buồn ngủ thường xảy ra trong tam cá nguyệt đầu tiên, nhưng có thể kéo dài suốt thai kỳ.
4. Nhạy cảm hơn với các mùi vị, đặc biệt là mùi thức ăn
Khi mang thai, nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể phụ nữ tăng cao. Những hormone này có thể ảnh hưởng đến khứu giác, khiến bạn trở nên nhạy cảm hơn với các mùi vị, đặc biệt là thức ăn.
Thậm chí, có những món ăn trước đây có mùi vị bạn rất ghét nhưng khi mang thai lại khiến bạn trở nên hứng thú. Nếu thấy có dấu hiệu này, hãy thử thử thai ngay xem mình đã đón được “thiên thần nhỏ” chưa nhé.
5. Ngực căng tức và nhạy cảm hơn
Một trong những dấu hiệu mang thai khi kinh nguyệt không đều dễ nhận biết là vùng ngực của chị em dễ căng tức và nhạy cảm hơn so với bình thường. Ngực có thể hơi sưng và có thể kèm theo cảm giác ngứa ran. Lúc này, bạn có thể tự kiểm tra ngực của mình xem có thay đổi so với bình thường không.
Tình trạng thay đổi này là do hormone nội tiết tố nữ estrogen và progesterone bên trong đang gia tăng. Nó khiến vùng ngực trở nên nhạy cảm và căng tức hơn.
6. Ốm nghén, buồn nôn
Hành trình mang thai diệu kỳ chào đón bạn bằng những cơn ốm nghén, thường bắt đầu từ 2 tuần sau thụ thai. Khi ấy, những món ăn yêu thích bỗng trở thành cứu cánh cho những cơn buồn nôn, và ngược lại, cà phê hay đồ chiên rán sẽ dễ dàng khiến bạn khó chịu.
Bên cạnh hiện tượng nôn ọe, mệt mỏi và chán ăn cũng sẽ khiến bạn đau đầu. Hãy bổ sung vitamin từ trái cây tươi và các món ăn nhẹ để giảm triệu chứng này. Đừng quên biến tấu thực đơn 3 tháng đầu thai kỳ đầy đủ dưỡng chất, giúp bạn và bé yêu luôn khỏe mạnh.
7. Đau bụng âm ỉ
Đau bụng âm ỉ có thể là dấu hiệu mang thai, nhưng cũng có thể là triệu chứng của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Cảm giác đau bụng báo hiệu có thai thường nhẹ và không dữ dội. Bạn có thể cảm thấy vùng bụng dưới râm ran, hoặc có thể co thắt nhẹ.
Hiện tượng này thường xuất hiện trong vài ngày sau khi thụ thai, hoặc trong vài tuần đầu thai kỳ. Nguyên nhân do sự thay đổi nội tiết tố và sự phát triển của thai nhi. Khi thai làm tổ trong tử cung, bạn cũng có thể cảm thấy đau bụng âm ỉ, chuột rút hoặc nhói nhẹ. Nồng độ estrogen và progesterone tăng cao có thể khiến dây chằng và cơ bắp ở vùng bụng giãn ra, dẫn đến cảm giác nhói.
8. Đi tiểu thường xuyên
Đi tiểu thường xuyên cũng là một trong những dấu hiệu mang thai khi kinh nguyệt không đều, thường xuất hiện trong 3 tháng đầu thai kỳ. Hormone nội tiết tố nữ có thể ảnh hưởng đến thận, khiến thận phải lọc nhiều nước tiểu hơn, dẫn đến đi tiểu thường xuyên.
Mặt khác, lượng máu trong cơ thể phụ nữ tăng khoảng 50% khi mang thai. Điều này cũng khiến thận phải lọc nhiều nước tiểu hơn, dẫn đến đi tiểu thường xuyên.
9. Cân nặng thay đổi thất thường
Trong thời kỳ đầu mang thai, hormone Estrogen và Progesterone trong cơ thể tăng cao. Dẫn đến thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt. Đây cũng chính là lý do khiến cân nặng của bạn tăng giảm thất thường.
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ mang thai trên đây. Hãy thử thai hoặc đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nhé.
Kinh nguyệt không đều thì thử thai khi nào?
Nếu bạn có kinh nguyệt không đều, bạn nên thử thai vào những thời điểm sau:
- Ít nhất 2 tuần sau khi quan hệ tình dục không an toàn: Đây là thời gian cần thiết để thai làm tổ và nồng độ hormone hCG (human chorionic gonadotropin) tăng cao trong cơ thể.
- Vào ngày mà bạn dự kiến sẽ có kinh nguyệt: Nếu bạn không có kinh nguyệt, hãy thử thai.
- 7 ngày sau khi trễ kinh: Đây là thời điểm cho kết quả thử thai chính xác nhất.
Lưu ý: Nếu bạn thử thai sớm hơn 2 tuần sau khi quan hệ tình dục không an toàn, kết quả có thể không chính xác. Và nếu bạn có kết quả thử thai âm tính nhưng vẫn nghi ngờ mang thai. Hãy thử thai lại sau vài ngày hoặc đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.
Cách phát hiện thai khi kinh nguyệt không đều
Thử que thử thai
Que thử thai là một dụng cụ đơn giản, dễ sử dụng và có thể giúp bạn xác định xem mình có mang thai hay không. Que thử thai hoạt động dựa trên nguyên tắc phát hiện hormone hCG (human chorionic gonadotropin) trong nước tiểu. Hormone hCG được sản xuất bởi nhau thai sau khi thụ thai.
Cách sử dụng que thử thai:
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
- Lấy nước tiểu vào cốc. Nên sử dụng nước tiểu giữa dòng.
- Xé bao bì và lấy que thử thai ra.
- Nhúng que thử thai vào cốc nước tiểu theo hướng mũi tên chỉ xuống. Chú ý không nhúng que thử quá vạch giới hạn.
- Chờ 2-5 phút để đọc kết quả.
Cách đọc kết quả que thử thai:
- Hai vạch đậm: Bạn đã mang thai.
- Một vạch đậm: Bạn không mang thai.
- Một vạch mờ: Kết quả không rõ ràng, bạn nên thử lại sau vài ngày hoặc đi khám bác sĩ.
Xét nghiệm máu beta hCG
Đây là một xét nghiệm đơn giản có thể phát hiện thai chính xác. hCG là một hormone được sản xuất bởi nhau thai sau khi thụ thai. Xét nghiệm này sẽ đo lượng hormone hCG trong máu của bạn. Bạn có thể thực hiện sớm nhất là 10 ngày sau khi thụ thai. Kết quả xét nghiệm thường có trong vòng 24 giờ.
Nếu kết quả xét nghiệm dương tính, có nghĩa là bạn có thai 99%. Nếu kết quả xét nghiệm âm tính, nhưng bạn nghĩ mình có thể có thai, bạn nên xét nghiệm lại sau vài ngày. Xét nghiệm máu beta hCG cũng có thể được sử dụng để theo dõi sức khỏe của thai nhi. Nồng độ hCG nên tăng gấp đôi cứ 2-3 ngày trong vài tuần đầu tiên của thai kỳ. Nếu nồng độ hCG không tăng như mong đợi, có thể có vấn đề gì đó không ổn với thai kỳ.
Siêu âm
Siêu âm là một phương pháp an toàn và hiệu quả để phát hiện thai nhi. Nó sử dụng sóng âm thanh tạo ra hình ảnh bên trong cơ thể của bạn. Siêu âm có thể được sử dụng để xác nhận thai kỳ, xác định tuổi thai và kiểm tra sự phát triển của em bé trong bụng.
Có hai loại siêu âm chính được sử dụng để phát hiện thai:
- Siêu âm đầu dò âm đạo: Đầu dò siêu âm được đặt vào âm đạo để tạo ra hình ảnh của tử cung và buồng trứng. Loại siêu âm này thường được thực hiện sớm trong thai kỳ, khi thai nhi vẫn còn nhỏ.
- Siêu âm ổ bụng: Đầu dò siêu âm được di chuyển trên bụng để tạo ra hình ảnh của tử cung và buồng trứng. Loại siêu âm này thường được thực hiện sau này trong thai kỳ, khi thai nhi đã lớn hơn.
Siêu âm có thể phát hiện thai nhi sớm nhất là khoảng 5 tuần sau khi thụ tinh. Vào thời điểm này, túi thai có thể nhìn thấy trên siêu âm. Khi thai nhi phát triển, các đặc điểm của nó, chẳng hạn như tim và não, sẽ trở nên rõ ràng hơn. Siêu âm cũng có thể được sử dụng để xác định số lượng thai nhi. Nếu bạn đang mang thai đôi hoặc nhiều hơn, bác sĩ sẽ có thể nhìn thấy nhiều thai nhi trên siêu âm.